Theo quan niệm dân gian, mâm cơm cúng mùng 1 Tết thường có những vật phẩm sau: mâm ngũ quả, hương hoa, giấy tiền vàng mã, trầu cau, đèn, nến, trà, bánh chưng/bánh tét,… Bên cạnh đó, tùy mỗi gia đình mà mâm cỗ cúng ngày đầu năm được làm theo cỗ mặn hoặc cỗ chay.
Mâm cơm cúng mùng 1 Tết ở miền Bắc
Các gia đình ở miền Bắc vào ngày đầu năm mới hầu hết sẽ chuẩn bị các món sau:
Mâm cơm cúng mùng 1 Tết ở miền Trung
Mâm cơm cúng mùng 1 Tết ở miền Trung thường gồm các món đặc trưng sau:
Mâm cơm cúng mùng 1 Tết ở miền Nam
Mâm cơm cúng mùng 1 Tết ở miền Nam không cầu kỳ như ở 2 miền Bắc và miền Trung, thường sẽ gồm:
Mâm cỗ cúng mùng 1 Tết không cần quá cầu kỳ mà còn tùy thuộc vào điều kiện kinh tế của mỗi gia đình sẽ chuẩn bị các món khác nhau, quan trọng nhất là tấm lòng thành của gia chủ trong việc sửa soạn mâm cúng.
Sau khi chuẩn bị xong mâm cỗ, người lớn tuổi hoặc gia chủ trong nhà sẽ khấn vái mời tổ tiên về ăn Tết cùng gia đình.
Chú ý, trên bàn thờ trong 3 ngày Tết, ngọn đèn dầu phải được thắp liên tục cùng với hương hoa thơm ngát sẽ tạo không khí Tết thêm đầm ấm, sum vầy,…
Ngoài ra, trên bàn thờ, ngọn đèn thờ (đăng hay nến) đỏ lửa liên tục trong 3 ngày Tết cùng với hương hoa thơm ngát sẽ tạo không khí Tết thêm đầm ấm, sum vầy...
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sanh Di Lặc Tôn Phật.
Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, bá thúc huynh đệ, đường thượng tiên linh và các hương hồn nội tộc, ngoại tộc.
Hôm nay là ngày mùng 1, tháng Giêng, năm Nhâm Dần.
Chúng con là: … hiện cư ngụ tại: ...
Nay theo tuế luật, âm dương vận hành tới tuần Nguyên đán, mùng một đầu xuân, đón mừng năm mới.
Con cháu tưởng niệm ân đức tổ tiên như trời cao biển rộng, khôn đem tấc cỏ báo đáp ba xuân.
Chúng con cùng toàn thể con cháu trong nhà sửa sang lễ vật, oản quả hương hoa kính dâng trước án.
Kính mời các cụ Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, bá thúc đệ huynh, cô dì tỷ muội, nam nữ tử tôn nội ngoại, cúi xin thương xót con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, phù hộ độ trì con cháu, năm mới an khang, mọi bề thuận lợi, sự nghiệp hanh thông, bốn mùa không hạn ách nào xâm hại, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Tín chủ chúng con đồng tâm kính mời các vị vong linh, tiền chủ, hậu chủ ở trong đất này cùng về hâm hưởng, phù hộ cho chúng con được bách sự như ý, vạn sự cát tường.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A-Di-Đà Phật (3 lần, 3 lạy).
Tóm lại, mâm cơm cúng mùng 1 tết gồm những gì là còn tùy thuộc vào điều kiện kinh tế của từng thành viên trong gia đình, quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm. Hy vọng qua bài viết trên sẽ giúp gia chủ chuẩn bị mâm cỗ cúng vào ngày đầu năm mới thật tươm tất và tỉ mỉ.
